Witamina B3 (PP, niacyna, kwas nikotynowy) pełni ważne role w organizmie - jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie mózgu, obwodowego układu nerwowego, syntetyzowanie hormonów płciowych. Z kolei naukowcy z Politechniki Federalnej w Lozannie (Szwajcaria) wykazali, że witamina B3 może... dodać pewności siebie. Niacyna jest przede wszystkim jednym z elementów tworzących dwa niezwykle ważne koenzymy: NAD i NADP. Każdy z nich poprzez połączenie z białkiem wytwarza enzym nazywany oksydoreduktazą. Z kolei oksydoreduktaza to związek mający nierozerwalny wpływ na metabolizm wszystkich podstawowych makroskładników naszego pożywienia – białek, tłuszczy i węglowodanów. Suplementacja niacyną niesie za sobą również korzyści dla układu odpornościowego. Badania dowodzą, iż systematyczne stosowanie witaminy B3 prowadzi do wzrostu liczby neutrofilów. Są to białe krwinki pozwalające na niszczenie chorobotwórczych drobnoustrojów w postaci bakterii. Witamina PP prowadzi też do poprawy funkcjonalności centralnego systemu nerwowego.
Witamina B5 bierze udział w przemianach związanych z gospodarką energetyczną w organizmie, m.in. w reakcjach utlenienia i syntezy kwasów tłuszczowych, co jest ważne szczególnie dla sportowców. Witamina B5 uczestniczy też w syntezie cholesterolu, hormonów sterydowych (takich jak kortyzol, testosteron, estradiol, progesteron), neuroprzekaźników (serotoniny, dopaminy) oraz witaminy A i witaminy D. Bierze również udział w regeneracji komórek skóry i błon śluzowych, a także uczestniczy w wytwarzaniu przeciwciał, będących częścią układu odpornościowego. Wspomaga też proces pigmentacji włosów, dzięki czemu może zapobiec siwieniu włosów.
Witamina B2 czyli ryboflawina, pełni zróżnicowane funkcje w organizmie: wzmaga procesy odpornościowe oraz jest niezbędna do sprawnego działania wzroku, układu nerwowego. Do najczęstszych objawów niedoboru ryboflawiny należy pękanie kątów ust, zwane zajadami.
Witamina B6 jest niezbędna do prawidłowej czynności układu nerwowego. Jej niedobór może powodować różnego rodzaju zmiany neurologiczne, w tym przedwczesne starzenie się neuronów. Witamina B6 jako koenzym bierze udział w procesach syntezy glikogenu (związku zapasowego wielu ważnych narządów) i w metabolizmie złożonych węglowodanów. Dostateczne jego spożycie zabezpiecza właściwą syntezę glikogenu oraz przemianę glikogenu do glukozy. Wpływa także na układ krwiotwórczy. Ponadto chroni przed rozwojem miażdżycy spowodowanej wysokim poziomem homocysteiny w organizmie. Poza tym jej obecność konieczna jest do syntezy neurohormonów takich jak serotonina, adrenalina.
Witamina B1 zwana również tiaminą, wchodzi w skład dużej grupy witamin B. Jej zasadniczą rolą jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Wpływa również na proces gojenia się ran i odczuwanie bólu, a jej niedobór w skrajnych przypadkach może prowadzić do zaniku otoczki mielinowej w nerwach ruchowych, co może skutkować porażeniem nerwów obwodowych lub zanikiem mięśni.
Mało kto wie, że za popularną dolegliwością, zwaną zapaleniem korzonków nerwowych, a objawiającą się ostrym bólem w części lędźwiowej kręgosłupa, również mogą stać niedobory witaminy B1. Pomaga ona zwalczyć półpasiec, łagodzi nieprzyjemne objawy choroby morskiej, stymuluje metabolizm tłuszczów, węglowodanów i aminokwasów. Pełni również funkcję koenzymu dla wielu istotnych enzymów, jak również bierze udział w procesach energetycznych i neurofizjologicznych.
Niedobory tiaminy grożą osobom prowadzącym aktywny tryb życia, narażonych na duży wysiłek umysłowy i fizyczny, ale także spożywającym duże ilości kawy czy herbaty (napoje te wypłukują witaminę B1 z organizmu). Zapotrzebowanie na tiaminę rośnie u osób starszych oraz narażonych na długotrwały stres.
Kwas foliowy inaczej witamina B9, witamina B11 lub folacyna, jest potrzebny każdemu człowiekowi, wszystkim komórkom organizmu. Niestety prawie wszyscy cierpią na niedobór tej witaminy. Brak kwasu foliowego jest szczególnie groźny dla kobiet w ciąży, może bowiem spowodować poważne wady płodu.
Biotyna tak jak wiele witamin z grupy B, jest ściśle związana z budową oraz działaniem skóry, paznokci i włosów. Badania dowodzą, że osoby, które suplementują się biotyną, mają twardsze paznokcie, które również mniej się kruszą. Witamina B7 wpływa nie tylko na wygląd naszej skóry. Bierze także udział w tworzeniu protrombiny, odgrywającej znaczącą rolę w procesie krzepnięcia krwi. Oprócz tego, witamina ta uczestniczy w tak ważnych procesach jak np. produkcja glukozy, ma wpływ również ma pracę tarczycy, wspomaga jej pracę. Ze względu na jej udział w procesie przemiany glukozy ma wpływ na właściwe funkcjonowanie systemu nerwowego, dobre samopoczucie i witalność, oraz na wrażliwość na bodźce i odczuwanie bólu. jest także uważana za witaminę piękności, gdyż wpływa na prawidłowy stan skóry, a także zdrowie włosów i paznokci. Dzieje się tak, gdyż biotyna zawiera cząsteczki siarki chroniącej naszą skórę i włosy. Oddziałując na nie, nie tylko poprawia ich kondycję zdrowotną, lecz także opóźnia proces siwienia włosów i wypadaniu włosów.
Witamina B12 podobnie jak inne witaminy z grupy B bierze udział w przemianie węglowodanowej, białkowej, tłuszczowej i w innych procesach:
uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych krwinek,
wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego,
umożliwia syntezę w komórkach, przede wszystkim szpiku kostnego,
zapewnia dobry nastrój i równowagę psychiczną,
odgrywa rolę przy odtwarzaniu kodu genetycznego,
pobudza apetyt.
Witamina B12 odgrywa istotną rolę we właściwym funkcjonowaniu organizmu. Witamina B12 jest odpowiedzialna za prawidłowy rozwój komórek nerwowych, gdyż uczestniczy w syntezie choliny, która jest składnikiem fosfolipidów otoczki mielinowej włókien nerwowych. Ponadto witamina B12 warunkuje podziały komórkowe oraz syntezę kwasów nukleinowych DNA i RNA oraz białek uczestniczących w ich budowaniu. Obecność witaminy B12 ma wpływ na funkcjonowanie karnityny, dzięki czemu witamina B12 pośrednio prowadzi do zmniejszenia się ilości lipidów (tłuszczów) we krwi, gdyż przyczynia się do ich zużytkowania. Witamina B12 oddziałuje na układ kostny, co ma szczególne znaczenie dla rozwoju dzieci oraz dla kobiet w czasie menopauzy, które są w tym okresie zagrożone osteoporozą polegającą na utracie masy kostnej. Witamina B12 wchłaniana jest w jelicie cienkim w postaci połączenia z czynnikiem wewnętrznym wydzielanym przez komórki okładzinowe żołądka. W wątrobie i w szpiku kostnym witamina B12 jest magazynowana, a następnie wraz z krwią rozprowadzana po całym organizmie.
Witamina A to niezwykle ważna witamina, która ma istotne znaczenie dla funkcjonowania naszego organizmu. Ma duży udział w procesie widzenia, wpływa na wzrost, reguluje wzrost tkanki nabłonkowej i innych komórek organizmu. Oprócz tego działa przeciwnowotworowo, chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami, wzmacnia układ odpornościowy, zapobiega zakażeniom, pomaga zwalczać bakterie i wirusy, utrzymuje prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci, a także wpływa na prawidłowe funkcjonowanie błon komórkowych. To jeden z najważniejszych związków, który buduje odporność organizmu. Osoby, które pracują przy komputerze, kobiety w ciąży, alkoholicy i palacze, a także osoby starsze to grupa potrzebująca większej ilości witaminy A.
Niedobór witaminy A najczęściej objawia się:
- złym widzeniem po zmierzchu (tak zwana "kurza ślepota"),
- wypadaniem włosów i ich łamliwością,
- zahamowaniem wzrostu,
- spierzchniętą skórą i wysypką,
- wysychaniem rogówki i spojówki oka,
- występowaniem kruchych i wolno rosnących paznokci,
- zwiększoną podatnością na infekcje bakteryjne i wirusowe,
- trądzikiem, wypryskami,
- skłonnościami do biegunek.
Głównym działaniem witaminy E jest walka z wolnymi rodnikami, które codziennie atakują organizm człowieka. Ponadto wpływa na prawidłową krzepliwość krwi oraz zapewnia odpowiednią ruchliwość mięśni i obniża stężenie "złego" cholesterolu w organizmie. Witamina E jest bardzo istotna dla kobiet i mężczyzn - u pań wspiera prawidłową owulację, zapewnia należyty rozwój płodu, a tym samym ma wpływ na właściwy przebieg ciąży; u mężczyzn zaś wspomaga produkcję nasienia. Witamina wpływa korzystnie na kondycję skóry. Nie tylko opóźnia procesy starzenia, ale dodatkowo odżywia, nawilża, regeneruje i natłuszcza. To dlatego cera jest zdecydowanie elastyczniejsza i wygląda młodo. Braki odpowiednich ilości witaminy E w organizmie spotykane są niezwykle rzadko, aczkolwiek się zdarzają. Dotyczy to głównie osób cierpiących na zaburzenia wchłaniania tłuszczu, mukowiscydozę oraz celiakię.
Głównymi objawami niedoborów witaminy E są:
- ogólne zmęczenie i rozdrażnienie,
- anemia,
- kłopoty z koncentracją,
- pogorszenie w widzeniu,
- niepłodność,
- wypadanie włosów
